De omstreden Amerikaanse gevangenis in Bagram in de provincie Parvan bij Kabul zit propvol. In het Amerikaanse detentiecentrum in Afghanistan komen steeds meer gevangenen door de oorlog. Er zitten 630 gedetineerden opgeloten.
Het streven om gevangenen vanuit het omstreden complex snel over te brengen naar een door de Afghanen beheerd complex is grotendeels mislukt, berichtte het ANP maandag.
Bij mensenrechtenorganisaties bestaat al lang grote bezorgdheid over het lot van gevangenen die in handen zijn van de Verenigde Staten en Afghanistan.
De Amerikanen stelden meer dan 30 miljoen dollar (ruim 20 miljoen euro) beschikbaar om de Afghaanse terreurverdachten vanuit Bagram over te plaatsen naar een nieuw detentiecentrum onder Afghaans beheer.
Amerikaanse functionarissen stelden maandag in de krant The New York Times dat van alle gevangenen die overgeplaatst moesten worden, slechts de helft is overgebracht.
De vertraging is onder meer het gevolg van onenigheid tussen verschillende Afghaanse ministeries.
Verscheidene Afghaanse hoge functionarissen wilden niet samenwerken met de Amerikanen bij het overplaatsen van de gedetineerden.
In 2004 hielden de Amerikanen ongeveer vierhonderd gedetineerden vast in Bagram. Begin vorig jaar waren dat er ongeveer vijfhonderd.
Dat het aantal ondertussen tot 630 is opgelopen, is volgens Amerikaanse functionarissen het gevolg van de uitbreiding van de oorlog in Afghanistan.
De meeste gedetineerden zouden Taliban zijn, die tijdens gevechten zijn aangehouden.
Afgelopen zomer sloeg het Rode Kruis alarm over de situatie in het detentiecomplex in Bagram. Bij de behandeling van de gedetineerden zouden in een aantal gevallen de Conventies van Geneve zijn geschonden.
Maar de Verenigde staten beweerden eerder dat de gevangenen niet onder deze richtlijnen vallen.
Bezorgdheid
In april 2006 uitte voormalig minister Ben Bot van Buitenlandse Zaken zijn bezorgdheid over berichten over mogelijke mensenrechtenschendingen in de Amerikaanse gevangenis in Bagram.
Eigenlijk uitte de SP haar bezorgheid en stelde vragen aan minister Bot.
Bot kreeg ook een serie vragen uit de tweede Kamer van Kamerlid Harry van Bommel (SP). Amerikaanse media hadden gemeld dat de gevangenis “erger dan Guantánamo Bay” op Cuba zou zijn.
Op Guantanamo Bay worden vermeende Taliban en leden van Al-Qaida vastgehouden.
De VS hebben eerder gezegd dat de gevangenen buiten alle categorieën van de Conventies van Genève vallen.
Volgens de VS zijn deze personen zogenaamde “illegal enemy combatants”, die niet vallen onder de categorieën beschermde personen in de Geneefse Conventies.
Doorslaggevend voor detentie is volgens de VS de noodzaak te voorkomen dat betrokkenen weer zullen deelnemen aan het gewapend conflict. De VS zijn van mening dat zij zich houden aan de eigen grondwet en aan internationale verplichtingen.
Al eerder werden er vragen gesteld over het detentiecentrum in Bagram, die ook bekendstaat als de “Bagram Theater Internment Facility”, en onderdeel is van de luchtmachtbasis van Bagram bij de provinciehoofdstad Charikar in Parvan.
Het ministerie van Defensie publiceerde op 14 april 2006 de vragen die door Kamerlid Harry van Bommel (SP) werden gesteld en de antwoorden van voormalig minister van Buitenlandse Zaken Ben Bot, die mede namens voormalig minister van defensie Henk Kamp antwoord gaf.
Maar ook zijn gevangenen in handen van Afghanistan niet veilig: zie:
In november vorig jaar vroeg de mensenrechtenorganisatie Amnesty International om
het overdragen van gevangenen aan de autoriteiten van Afghanistan door ISAF meteen op te schroten. Amnesty wil stop overdracht ISAF
